پيشرفت صنعت و مختل شدن کشاورزی

پیشرفت فنی در كشاورزی، محصور كردن مراتع و اراضی عمومی به تضعیف هر چه بیشتر پایه های رژیم ارباب و رعیتی انجامید و انباشت سرمایه در صنعت را سرعت بخشید. مختل شدن اقتصاد كشاورزی در ایران، تأثیر خود را در سالهای بعد نشان داد.

 

بعنوان مثال در سال ۱۳۵۰ ارزش كل تولید كشاورزی ۳/ ۱۷۲ میلیارد ریال می شد در حالیكه كل مصرف روستاییان ۶/ ۱۷۹ میلیارد ریال بود یعنی كل مصرف روستاییان ۳/ ۷ میلیارد ریال بیشتر از كل تولید كشاورزی بود. تعداد زیادی از روستاییان به امید پیدا كردن كار روانهَ شهرها شدند. به این ترتیب جمعیت شهرها به شدت افزایش پیدا كرد. تعداد زیادی از اینها نتوانستند جذب بازار كار صنتعتی(كارخانه ها) بشوند و به صورت كارگران فصلی (ساختمانی) در آمدند یا از طریق دست فروشی در حاشیه ی خیابانها زندگی خود را تأمین می كردند. در اطراف شهرهای بزرگ شهركهایی كه به حلبی آباد معروف بود بوجود آمدند و روز بروز بر تعداد آنها اضافه شد.